សរសេរពាក្យបរទេសជាខ្មែរ

ជារឿយៗ ខ្ញុំតែងឃើញការសរសេរពាក្យបរទេស ឈ្មោះបរទេស មកជាខ្មែរ នៅមានភាពខុសប្លែកគ្នាពីអ្នកសរសេរមួយទៅមួយ។ តួយ៉ាងដូចជាពាក្យ style របស់អង់គ្លេសនិងបារាំង តើគួរសរសេរថា ស្ទីល (តាមទម្លាប់រាល់ដង) ឬក៏ ស្តាយ (ជើង-ត) តាមសំនៀងអង់គ្លេស? ប៉ុន្តែ តាមភាសាខ្មែរ គេថាមានតែ ជើង-ដ ដែលប្រកបនឹង ស ដូចជា ស្ដារ, ស្ដែង… ប៉ុន្តែ ស្តូប អាចប្រកបនឹង ជើង-ត ទៅវិញ?

រឿងនេះ ខ្ញុំមិនអាចបកស្រាយបានវែងឆ្ងាយទេ ត្បិតនៅក្រៅសមត្ថកិច្ចនិងសមត្ថភាពរបស់ខ្ញុំ! 😎

ពាក្យ style ប្រសិនបើចង់សរសេរត្រាប់សំនៀងអង់គ្លេសដោយប្រើ ជើង-ត ប្រាកដណាស់ថានឹងច្រឡំនឹងពាក្យ ស្ដាយ (ក្នុងពាក្យ ស្ដាយក្រោយ)។ អ៊ីចឹងមានវិធីយ៉ាងណាដើម្បីសរសេរបាន? ស្ទាយ ក៏មិនទំនង។ ស្ទៃយល៍? ស្ទ៉ាយ?

ដោយឃើញថាវាលំបាកបែបនេះ ខ្ញុំក៏រៀបចំបញ្ជីពាក្យទាំងនេះ និងប្រើប្រាស់វិធីមួយចំនួនដើម្បីកត់ត្រា ហើយភ្ជាប់នឹងប្រភពផ្លូវការនិងមិនផ្លូវការ ទុកសម្រាប់ជាការសិក្សាទាំងអស់គ្នា។ ពាក្យដែលមានក្នុងបញ្ជីនេះ ជាពាក្យដែលគេនិយមប្រើនៅក្នុងសង្គមខ្មែរសព្វថ្ងៃ។ បើហៅពាក្យទាំងនេះថាជា ពាក្យកម្ចី ក៏មិនត្រូវទាំងស្រុងដែរ ត្បិតពាក្យខ្លះមិនមែនប្រើជាទូទៅនៅក្នុងភាសាខ្មែរយើងនៅឡើយ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ខ្ញុំសុំហៅថាជា ពាក្យបរទេស បែបនេះវិញ។

⚠️ បញ្ជាក់ថា នេះជាការយល់ផ្ទាល់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើអ្នកឃើញថាវាមានប្រយោជន៍អាចប្រើបាន ក៏សូមប្រើដោយការទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់ខ្លួន។

វិធីកត់ត្រា

ការកត់ត្រាទាំងនេះ មិនត្រូវតាមក្បួនខ្នាតទាំងស្រុងនៃវិធី transliteration/translittération នោះទេ ពោលគឺខ្ញុំបូកបញ្ចូលនូវការប្រើប្រាស់ជាក់ស្ដែងដែលតែងឃើញនៅតាមបណ្ដាសារព័ត៌មាន, បណ្ដាញសង្គម, លិខិតរដ្ឋាភិបាលផ្សេងៗ, និងសំណេរក្នុងសៀវភៅចាស់ៗដែលខ្ញុំធ្លាប់ឃើញ។

ហើយបញ្ជីពាក្យទាំងនេះ ក៏មិនមែនជាពាក្យបកប្រែដែរ គឺជាបញ្ជីពាក្យបរទេស សរសេរមកជាអក្សរខ្មែរ ដែលអ្នកអាចយកទៅប្រើបានតាមការគួរ និងទទួលខុសត្រូវដោយខ្លួនឯង។

ដោយយោលទៅតាមប្រភពផ្សេងៗ ខ្ញុំអាចលើកឡើងករណីខ្លះដែលខ្ញុំអាចបង្ហាញបានដូចជា៖

ខ្មែរ ទៅ ឡាតាំង

• កោលាហល → kolāhala / kolaahala
• សេចក្ដី → secakdī / secakdii
• បច្ចុប្បន្ន → paccuppanna
• បញ្ជា → pañjā / pañjaa
• សុខដុម → sukhaṭuma

ការកត់ត្រា ខ្មែរ-ឡាតាំង មានក្បួនខ្នាតត្រឹមត្រូវ តួយ៉ាងដូចមានបង្ហាញក្នុងសៀវភៅ «មូលដ្ឋានរៀន​ខ្មែរបុរាណ» របស់លោកបណ្ឌិត អាំង ជូលាន។ ដែលក្បួនដដែលនេះ គេយកទៅកត់ត្រាឯកសារស្រាវជ្រាវអំពីសិលាចារឹកនិងភាសាខ្មែរ អស់ពេលជាយូរមកហើយ។ ដោយឡែកវិធីកត់ត្រា ឡាតាំង-ខ្មែរ យើងក៏អាចយកវិធីខាងលើមកត្រឡប់ ដើម្បីកត់ត្រាពាក្យបរទេសទាំងមកជាអក្សរខ្មែរវិញដែរ។

ឡាតាំង មក ខ្មែរ

• Timbre → តែមប្រិ៍ (ជណ. 1953)
• Copernic → កូពែរ៍និក (ទស្សនាវដ្ដីសាស្ត្រាចារ្យ 1966)
• Médaille → មេដាយ (ជណ. 1953)
• Cabinét → កាប៊ីណេត៍ (ជណ. 1953)

ដោយឡែក ការកត់ត្រាឡាតាំងមកខ្មែរវិញ មានសភាពផ្សេង ដូចជាពាក្យ Copernic ដែលអ្នកសរសេរចង់សងតួអក្សរឱ្យត្រូវនឹងពាក្យដើម លោករក្សាតួ «រ» ឱ្យនៅដដែល ដោយគ្រាន់តែដាក់ ទណ្ឌឃាដ-​៍ ដើម្បីសម្លាប់សូរ។ របៀបនេះគឺដើម្បីសងឱ្យបានគ្រប់តួអក្សរដើម។

ដោយឡែកពាក្យ Médaille ឬ មេដាយ លោកបានសម្រួលដោយមិនបាច់បាច់សរសេរឱ្យត្រូវនឹងតួអក្សរ តែសរសេរឱ្យប្រកបត្រូវនឹងសូរវិញ។ ប្រសិនបើសរសេរឱ្យត្រូវនឹងតួអក្សរ អាចជា មេដាយ្លិ៍ ប៉ុន្តែប្រសិនបើ -‌្លិ៍ មិនចេញសំឡេងទេ លោកក៏លុបចេញតែម្ដងទៅ។

ដោយឡែកពាក្យខ្លះដែលមាន -t/-d នៅពីក្រោយ យើងតែងឃើញគេប្រើ -ត៍ ឬបើជា -e នៅខាងចុងវិញ គេអាចប្រើ -‌ិ៍ ដូចក្នុងពាក្យ Timbre–តែមប្រិ៍, Cabinét–កាប៊ីណេត៍ ជាដើម។ ហើយពេលខ្លះ គេក៏មិនបាច់ប្រើ ទណ្ឌឃាដ ក៏បាន ដូចក្នុងករណីពាក្យនោះបញ្ចប់ដោយ -nt (-ន្ត) ពីព្រោះបើតាមភាសាខ្មែរ ការដែលជើង ដ/ត នៅក្រោម ន វាមិនបញ្ចេញសំឡេងទេ ដូចក្នុងពាក្យ មន្ត, ក្សាន្ត, បំភ័ន្ត, បញ្ញវន្ត។ល។ ដោយយោលទៅតាមវិធីទាំងនេះ ខ្ញុំយកមកប្រើសម្រាប់ការសរសេរពាក្យដទៃដូចជា Comment–ខម្មិន្ត ជាដើម។

ក្រៅពីនេះ ខ្ញុំជ្រើសរើសតួអក្សរមួយចំនួន ដើម្បីសម្គាល់ថាជាពាក្យកម្ចីពីពាក្យបរទេស ដូចជាប្រសិនបើពាក្យនោះបញ្ចប់ដោយ -ke ឬ -k ខ្ញុំអាចនឹងយកអក្សរ គ មកប្រើជំនួសឱ្យ ក ដូចជា Facebook-ហ្វេសប៊ុគ, Booking-ប៊ុគឃីង។ ពាក្យដែលបញ្ចប់ដោយ -ge អាចសរសេរនឹងអក្សរ ជ ដូចជាពាក្យ Page អាចសរសេរមកជា ផេជ, Stage អាចសរសេរចា ស្ទេជ ជាដើម។

ពីភាសាដទៃ មក ខ្មែរ

ក្រៅតែការកត់ត្រាផ្ទាល់ពីអក្សរឡាតាំងមកជាខ្មែរ ខ្ញុំក៏អាចបញ្ចូលពាក្យពីភាសាផ្សេងទៀតដែលប្រើប្រព័ន្ធសំណេរស្រដៀងយើង ដូចជាថៃ លាវ ជ្វា ភូមា… ដោយជួនកាលសងឱ្យត្រូវនឹងតួអក្សរ ហើយពេលខ្លះប្រើអក្សរឡាតាំងជាអន្តរការីដែរ។ សម្រាប់ពាក្យថៃ សំស្ក្រឹត បាលី បារាំង ចិន… បើមើលវចនានុក្រមខ្មែរ 1953 យើងនឹងឃើញច្រើនរួចទៅហើយ ហើយ ក៏ប៉ុន្តែក៏នៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ដែរ។

បញ្ជីពាក្យ

ដោយហេតុខ្ញុំចង់ឱ្យការកត់ត្រានោះមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ និងអាចបន្ថែមបន្ថយសេចក្ដីនិងការចំណាំផ្សេងៗ ខ្ញុំធ្វើវានៅក្នុងវ៉ិបសៃត៍ Notion។ ខ្ញុំនឹងធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពលើបញ្ជីពាក្យទាំងនេះ ពីមួយពេលទៅមួយពេល។ អ្នកអាចចូលមើលទៅបញ្ជីពាក្យពេញតាមតំណខាងក្រោមនេះ៖

ខ្ញុំស្វាគមន៍រាល់មតិស្ថាបនាទាំងឡាយ ហើយខ្ញុំសង្ឃឹមថាបញ្ជីពាក្យនេះ នឹងបានជាប្រយោជន៍ដល់មិត្តអ្នកអាន និងអ្នកដែលកំពុងស្វែងរកមូលដ្ឋានក្នុងការសរសេរពាក្យបរទេសមកជាខ្មែរ!

ពាក្យមួយចំនួន

⚠️ សូមចូលមើលនៅក្នុង Notion តាមប៊ូតុងខាងលើ សម្រាប់បញ្ជីពេញដែលមានបច្ចុប្បន្នភាព!